Kehamilan adalah momen istimewa dalam kehidupan seorang wanita. Namun wujud risiko kesihatan yang tidak boleh dipandang remeh, iaitu kanser limfoma. Tetapi apakah punca kanser limfoma dan adakah ia boleh menjejaskan ibu dan kandungan?
Bersempena dengan Hari Kesedaran Limfoma Sedunia yang disambut pada 15 September setiap tahun, sudah tiba masanya kesedaran tentang limfoma dipertingkatkan.
Pengetahuan mengenai tanda awal, risiko, dan rawatan yang tersedia amat penting supaya ibu hamil lebih bersedia menghadapi sebarang kemungkinan.
Untuk mendapatkan lebih banyak info berkenaan Kanser, anda boleh klik di sini.
Apa itu kanser limfoma?
Kanser limfoma adalah kanser yang bermula dalam sistem limfa, iaitu sebahagian daripada sistem pertahanan badan kita.
Sistem limfa berfungsi untuk melawan kuman dan menjaga imuniti. Namun, apabila sel limfa (sejenis sel darah putih) membesar secara tidak terkawal, ia boleh berubah menjadi kanser.
Jenis-jenis utama kanser limfoma:
- Limfoma Hodgkin
- Berlaku apabila ada sel tidak normal dipanggil Reed-Sternberg cell (sel Hodgkin)
- Biasanya bermula di satu kawasan nodus limfa dan merebak secara teratur ke kawasan lain
- Kadar sembuh lebih tinggi jika dikesan awal
- Limfoma Bukan Hodgkin
- Lebih kerap berlaku berbanding jenis Hodgkin
- Melibatkan pelbagai jenis sel limfa yang membesar secara tidak terkawal
- Boleh bermula di mana-mana bahagian sistem limfa dan merebak dengan lebih rawak
- Jenis ini ada banyak subkategori, dengan tahap keterukan berbeza-beza
Punca kanser limfoma
Sehingga kini, punca kanser limfoma sebenar masih belum difahami sepenuhnya. Namun, beberapa faktor dipercayai meningkatkan risikonya, antaranya:
- Sistem imun yang lemah akibat penyakit kronik
- Jangkitan virus tertentu seperti Epstein-Barr virus (EBV) atau HIV
- Faktor genetik dan sejarah keluarga
- Pendedahan kepada bahan kimia tertentu dalam jangka masa panjang
Walaupun punca sebenar tidak jelas, ibu hamil yang mempunyai sistem imun terjejas mungkin lebih mudah terdedah kepada risiko kanser ini. Namun penting untuk difahami bahawa limfoma tidak berlaku disebabkan hormon kehamilan anda.
Tanda awal limfoma
Mengetahui tanda awal limfoma penting supaya diagnosis dapat dibuat seawal mungkin. Antara tanda yang biasa dialami termasuklah:
- Bengkak kelenjar limfa pada leher, ketiak atau pangkal paha
- Demam berulang tanpa sebab yang jelas
- Peluh malam berlebihan
- Penurunan berat badan mendadak
- Keletihan melampau
- Lebam dan pendarahan disebabkan paras platelet rendah (thrombocytopenia)
Tanda-tanda ini kadangkala disalah anggap sebagai simptom kehamilan biasa, maka pemeriksaan lanjut oleh doktor sangat penting.
Gejala kanser limfoma
Selain tanda awal, gejala kanser limfoma boleh menjadi lebih ketara jika ia sudah berkembang. Antaranya termasuk:
- Batuk berpanjangan atau sesak nafas akibat kelenjar bengkak menekan saluran pernafasan
- Sakit pada bahagian dada atau abdomen
- Hilang selera makan
- Kulit gatal berterusan
Gejala ini boleh menjejaskan kualiti hidup ibu hamil, malah memberi kesan kepada kandungan jika tidak dirawat segera.
Risiko kanser limfoma semasa hamil
Kehadiran risiko kanser limfoma semasa hamil menimbulkan cabaran tersendiri kerana ia melibatkan dua nyawa. Antara risikonya ialah:
- Diagnosis lewat kerana simptom disalah tafsir sebagai kesan kehamilan
- Keterbatasan rawatan tertentu seperti radioterapi yang boleh membahayakan janin
- Risiko komplikasi kehamilan seperti kelahiran pramatang atau berat bayi rendah
Oleh itu, pengesanan awal amat penting untuk melindungi ibu dan bayi.
Kesan limfoma pada kandungan
Bagi sesetengah kes, kesan limfoma pada kandungan boleh menjadi serius, antaranya:
- Bayi berisiko lahir dengan berat badan rendah
- Kelahiran lebih awal daripada tarikh jangkaan
- Stres dan kesan sampingan rawatan yang dialami ibu boleh menjejaskan perkembangan bayi
Namun, dengan pemantauan rapi daripada pakar onkologi dan obstetrik, banyak kehamilan masih boleh diteruskan dengan selamat.
Rawatan kanser limfoma
Pilihan rawatan kanser limfoma semasa hamil bergantung pada tahap penyakit dan usia kandungan. Antara rawatan yang mungkin dipertimbangkan semasa kehamilan ialah:
- Kemoterapi – ada jenis ubat yang selamat diberikan selepas trimester pertama
- Steroid – kadangkala digunakan untuk mengawal simptom dan mengecilkan tumor
- Pembedahan biopsi – dilakukan untuk tujuan diagnosis dan rawatan awal
- Radioterapi – biasanya dielakkan semasa hamil kecuali jika sangat diperlukan
Rawatan akan disesuaikan dengan keadaan ibu dan bayi, bagi memastikan keselamatan kedua-duanya.
Kesimpulan
Walaupun punca kanser limfoma masih belum diketahui sepenuhnya, kesedaran tentang tanda awal limfoma, gejala kanser limfoma dan risiko kanser limfoma semasa hamil sangat penting.
[embed-health-tool-bmi]
